centre du dialogue

Rue Surcouf / Paris

Ks. Józef Sadzik

Założyciel i pierwszy dyrektor Ośrodka Dyskusji pragnął, by każde spotkanie było wydarzeniem. Przez długie lata Centre du Dialogue przyciągało specyficzną publiczność. „Wykładowcy, pisarze, naukowcy, politycy, przedstawiciele Kościoła” prezentowali swój punkt widzenia czy też swój dorobek, swoje racje i poglądy, swoje książki, owoce swoich poszukiwań i podróży.

Sadzik w Grecji (1974). Fot. Archiwum

Centre du Dialogue

W ponurym okresie stanu wojennego w Polsce paryski dom stał się „forum swobodnego słowa”, „rodzajem Arki Noego”. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości dom przy ulicy Surcouf nadal pozostał „otwarty na oścież”. Lata końca wieku i początku XXI stulecia nie zahamowały działalności ośrodka „wolnej myśli”. Czy pozostanie nietypowym foyer, czy rzeczywiście – jak stwierdziła na łamach „Gazety Wyborczej” jedna z częstych uczestniczek paryskich spotkań – „przestał znaczyć”? Na to i inne pytania odpowie najbliższy czas.

RUE SURCOUF

Ulica Surcouf syntetyzowała Paryż, zamieniała go w Warszawę. […] Do Centre przychodzili „wszyscy”, cały polski Paryż. Ba, zdarzało się tu spotykać też Francuzów, zwabionych atmosferą tego miejsca i próbujących nauczyć się polskiego w ciągu jednego wieczoru. Tutaj spotykały się też rozbite pary, zwaśnione małżeństwa, syczące na siebie, unikające się – ulica Surcouf na moment łączyła przeciwieństwa, łagodziła sprzeczności. Monarchiści i nacjonaliści spotykali się z liberałami. Chwała jej za to – chwała ulicy Surcouf! Ulica Surcouf tworzyła model tolerancji, model Polski katolickiej i otwartej. Trzeba zapamiętać ten model.

Adam Zagajewski

Spotkanie o twórczości Stefana Kisielewskiego w pallotyńskim Centrum Dialogu w Paryzu. Fot. Artur Majka

„Kisiel” w Paryżu

„Walenie głową w mur to czynność o dużym znaczeniu poznawczym: uzmysławia ona walącemu siłę muru w sposób niezwykle dobitny i plastyczny – inaczej znałby ją tylko ze słyszenia”. Stefan Kisielewski, przyjaciel pallotyńskiego Centre du Dialogue. Spotkanie o twórczości Stefana Kisielewskiego w pallotyńskim Centre du Dialogue w Paryzu.

Spotkanie o twórczości ks. Janusza Pasierba w pallotyńskim Centrum Dialogu w Paryzu. Fot. Artur Majka

Myśli ks. prof. Janusza

St. Pasierba

Dr Agnieszka Laddach z wielką wnikliwością opowiadała o twórczości ks. Janusza Pasierba, który przewidywał współczesne problemy, analizował nature człowieka, ale niczego nie postrzegał jako zagrożenie. Otwierał na dialog. Był przyjacielem pallotynów, kochał Paryż.

Spotkanie o twórczości Aliny Szapocznikow w pallotyńskim Centrum Dialogu w Paryzu. Fot. Monika Florek-Mostowska

„Alina Szapocznikow i jej zapamiętywanie ciała”

„Alina Szapocznikow i jej zapamiętywanie ciała”. Pod takim tytułem odbyło się spotkanie w pallotyńskim Centre du Dialogue w Paryżu. Prof. Iwona Szmelter zwiazana z Uniwersytet Warszawski i Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie opowiadała o twórczości oryginalnej polskiej rzeźbiarki. Spotkanie odbyło się w ramach 50-lecia Centre du Dialogue.

Paryż

…Ksiądz Sadzik „stworzył jedyny w historii polskiej emigracji klub, który przyciągał ludzi o różnych przeszłościach i biografiach, łączący integralność doktryny chrześcijańskiej z prawami do wolności religijnej, do wolności słowa i myśli oraz tolerancji światopoglądowej. Było to bez wątpienia, obok paryskiej «Kultury», jedno z najciekawszych polskich miejsc w Paryżu, gdzie niemal w każdy piątek gromadzili się polscy emigranci i francuscy sympatycy, by uczestniczyć w dyskusjach literackich, panelach politycznych, wieczorach poezji itd.”.

Jan Lebenstein

spotkania

Od powstania Centre du Dialogue mija 50 lat. Pierwsze spotkanie odbyło się 14 grudnia 1973 roku. Stefan Kisielewski mówił wtedy na temat „Polska między Wschodem a Zachodem”. W roku następnym spotkania odbywały się już prawie co miesiąc. W ciągu kolejnych lat Centrum stało się – jak pisał Jerzy Giedroyc – „jedną z najważniejszych instytucji polskich w Paryżu”.

Kontakt

Telefon

+33 01 40 62 69 16

Mail

marekwittbrot@googlemail.com

Adres

23, rue Surcouf, 75007 Paris, France

Dofinansowano z budżetu państwa – ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Subventionné par le budget de l’État – sur les fonds du ministre de la culture et du patrimoine national